Een groen schoolplein voor het voortgezet onderwijs: kansen en uitdagingen

Droom jij over een groen schoolplein bij jouw middelbare school of MBO/HBO? Dan is het belangrijk om na te denken over de behoeften van tieners en studenten. Bij een groen schoolplein voor het voortgezet onderwijs komen andere wensen en uitdagingen kijken dan in het basisonderwijs. Wij deden onderzoek en zetten ze voor je op een rijtje.
Kansen
De kansen voor een groen schoolplein bij het voortgezet onderwijs:
- Sociale interactie. Tieners zoeken plekken om te hangen en samen te komen. Daarom moet een groen schoolplein niet alleen functioneel zijn, maar ook uitnodigend. Denk aan groene hoekjes met zitgelegenheid of overdekte plekken waar ze samen kunnen zijn.
- Educatief gebruik. Middelbare scholen kunnen hun schoolomgeving gebruiken voor vakinhoudelijke educatie zoals duurzaamheid, biologie, techniek en klimaatacties. Het groen biedt de mogelijkheid om kennis praktisch toe te passen, bijvoorbeeld d.m.v. projectweken en tijdens biologielessen.
- Sport en beweging. Sporten is een belangrijk aspect van het gebruik van schoolpleinen door tieners en studenten. Zoals een basketbalveld, fitnesstoestellen in het groen of ruimte voor andere sportactiviteiten.
- Gezonde leefstijl. Een goed ontwerp kan gezonde keuzes bevorderen. Door voldoende aantrekkelijke plekken te creëren voor ontspanning en beweging, kan de behoefte aan ongezonde activiteiten zoals roken worden verminderd.
- Rust en natuurbeleving. Veel jongeren ervaren stress door toetsen en examens. Groene plekken kunnen bijdragen aan rust en herstel. Denk aan een moestuin, waterpartijen of schaduwrijke bomen.
Uitdagingen
Een groen schoolplein voor het voortgezet onderwijs kent ook haar eigen uitdagingen. Waar basisscholen vaak werken met subsidies en intensieve betrokkenheid van ouders, is dat voor het vervolgonderwijs lastiger te organiseren. Studenten en tieners zijn minder geneigd deel te nemen aan de aanleg en het onderhoud van de schoolomgeving en ouders tonen over het algemeen weinig betrokkenheid. Daarom moet het ontwerp robuust en onderhoudsarm zijn en toch uitnodigen voor verschillende vormen van gebruik. Het onderhoud zal voornamelijk door de school zelf (conciërges) met hulp van ingehuurde hoveniers worden gedaan.
Verschillende onderwijssoorten, verschillende behoeften.
Er zijn duidelijke verschillen tussen de behoeften van scholen binnen het vervolgonderwijs.
VMBO en praktijkonderwijs zijn vaak gericht op praktische vaardigheden. Een groen schoolplein kan hier perfect aansluiten op de curriculumdoelen rondom duurzaamheid en techniek. Leerlingen kunnen heel goed zelf meewerken aan de aanleg en het onderhoud van het plein.
- Praktisch ingestelde leerlingen met een behoefte aan hands-on ervaringen. Deze schoolsoort hecht waarde aan buitenlessen en praktische leeromgevingen die aansluiten bij hun beroepsgerichte leerwegen.
HAVO en VWO zijn meer gericht op theorie, maar ook hier kan een groen schoolplein een educatieve waarde hebben, bijvoorbeeld door observaties voor biologielessen of klimaatonderzoek. Een groen plein kan ook fungeren als een plek voor rust en ontspanning tijdens stressvolle schoolperiodes.
- Leerlingen met een meer theoretische en academische focus. Er is behoefte aan buitenruimtes die rust bieden en als inspiratiebron dienen, bijvoorbeeld voor natuur- en milieueducatie, maar minder aan praktische vergroening zoals in het VMBO.
MBO en HBO hebben vaak de behoefte om hun pleinen te integreren in hun vakinhoudelijke lessen, zoals landschapsontwerp, duurzaamheid en zelfs economie. Hier kunnen groene schoolpleinen ook dienen als een ‘levend laboratorium’ voor experimenten en onderzoek.
- Gericht op praktijk en beroepsvaardigheden. MBO-scholen zoeken vaak naar mogelijkheden om vergroening te integreren in hun beroepsgerichte vakken.